VẬT LIỆU CHỐNG CHÁY MỚI CHO VỎ TỦ PCCC - GIẢI PHÁP AN TOÀN VÀ BỀN VỮNG
Trong bối cảnh yêu cầu an toàn PCCC ngày càng khắt khe tại các công trình công nghiệp, thương mại và tòa nhà cao tầng, các nhà sản xuất tủ chữa cháy đang chuyển dịch sang vật liệu và lớp hoàn thiện chống cháy mới — từ sợi khoáng (stone wool) và panel sandwich chịu lửa tới lớp phủ intumescent và phụ kiện chèn nở (intumescent inserts). Những giải pháp này không chỉ tăng thời gian bảo vệ thiết bị điện bên trong khi xảy ra hỏa hoạn mà còn giúp hệ thống PCCC hoạt động liên tục trong các giai đoạn khẩn cấp.
Truyền thống, vỏ tủ PCCC thường làm bằng thép sơn tĩnh điện hoặc inox — bền cơ khí nhưng khi nóng ở nhiệt độ cao vẫn truyền nhiệt rất nhanh, khiến linh kiện bên trong hư hỏng hoặc mất chức năng. Vật liệu chống cháy thế hệ mới (lớp cách nhiệt phi hữu cơ, panel nhiều lớp, và hệ phủ intumescent) giúp giảm truyền nhiệt, ngăn tia lửa/lửa lan và kéo dài thời gian duy trì nhiệt độ an toàn cho bảng điều khiển, bảng báo cháy, bơm chữa cháy... — điều quan trọng để hệ thống cứu hộ/ báo động vẫn hoạt động trong giai đoạn đầu sự cố.
Nguyên lý: khi chịu nhiệt ~200°C+, lớp sơn nở sẽ phồng lên thành một lớp than xốp cách nhiệt, làm giảm truyền nhiệt vào kim loại/tấm vỏ.
Ưu điểm: có thể sơn trực tiếp lên tấm thép/inox, nhẹ, giữ thẩm mỹ, áp dụng cho tủ đã tồn tại (retrofit).
Hạn chế: cần hệ sơn đúng quy trình (độ dày, primer), tuổi thọ lớp phủ và khả năng chịu va đập cần kiểm tra định kỳ.
Nhiều nghiên cứu và tổng quan kỹ thuật gần đây đánh giá intumescent là phương án thực tiễn để tăng khả năng chịu lửa cho cấu kiện thép.
Là vật liệu vô cơ, không cháy, chịu nhiệt cao (các loại rockwool có thể chịu tới >1.000°C ở cấp vật liệu). Khi sử dụng làm lõi panel sandwich hoặc lót trong vỏ tủ, rockwool cung cấp khả năng chịu lửa theo giờ (EI30, EI60, EI120…).
Panel 3 lớp: tôn/inox ngoài + lõi khoáng hoặc EPS xử lý chống cháy; dành cho tủ cần cấp độ chịu lửa cao hơn. Các hệ panel thương mại có thể đạt chỉ tiêu thời gian chịu lửa được kiểm định (ví dụ EI60, EI120).
3M và các hãng PFP (passive fire protection) cung cấp miếng chèn, seal, insert chuyên dụng cho hộp điện/tủ, khi gặp lửa sẽ nở và bịt kín khe hở, ngăn lửa và khói lan qua các lỗ đi cáp. Đây là giải pháp bổ trợ quan trọng khi nâng cấp tủ hiện hữu.
Ở Việt Nam, các tiêu chuẩn PCCC, trang bị và bố trí đang được cập nhật (tham khảo TCVN và các hướng dẫn thiết kế PCCC mới nhất); nhà thầu/nhà sản xuất cần đảm bảo vật liệu và cấu kiện phù hợp với yêu cầu cấp công trình theo TCVN/ QCVN hiện hành.
Ở phạm vi quốc tế, các chứng nhận/tiêu chuẩn thường gặp: UL (fire-rating, UL 94), Euroclass (A1–F), EN/ISO test (thử nghiệm chịu lửa theo thời gian, ví dụ EI30/EI60...), ASTM. Khi mua vật liệu intumescent hoặc panel chịu lửa, hãy yêu cầu báo cáo thử nghiệm từ phòng lab được công nhận.
Ưu tiên chi phí thấp, cải tạo tủ cũ: sơn intumescent + miếng chèn intumescent cho khe cáp. (Ưu: nhanh, tiết kiệm. Nhược: cần bảo trì lớp phủ.)
Đòi hỏi chịu lửa theo giờ (tủ đặt trong vùng quan trọng): panel sandwich lõi stone wool hoặc tủ thép lót rockwool dày phù hợp (EI60 trở lên). (Ưu: bảo vệ lâu, phi hữu cơ, không sinh khói độc nhiều.)
Môi trường ăn mòn / ngoài trời: inox + lớp phủ chống ăn mòn + giải pháp bảo ôn chịu lửa (kết hợp). (Ưu: bền cơ khí, yêu cầu bảo trì thấp).
Thi công: intumescent cần chuẩn bị bề mặt (loại bỏ gỉ, primer phù hợp), phun/sơn đúng độ dày. Panel sandwich cần thi công nối kín, tránh cầu nhiệt. Các chỗ xuyên cáp phải được bịt bằng seal/firestop chuyên dụng.
Bảo trì: kiểm tra lớp phủ intumescent định kỳ (nứt, bong tróc), kiểm tra miếng chèn và khe cáp. Vật liệu khoáng (rockwool) ít yêu cầu bảo trì nhưng cần chống ẩm để tránh giảm hiệu năng.
Chi phí: intumescent thường rẻ hơn thay toàn bộ vỏ bằng panel chịu lửa; ngược lại, panel rockwool và tủ chuyên dụng có chi phí đầu tư ban đầu cao hơn nhưng tuổi thọ và mức bảo vệ lâu dài tốt hơn.
Xác định mục tiêu bảo vệ: bảo vệ chống lan lửa trong bao lâu (30/60/120 phút)? bảo vệ cho thiết bị sống còn hay chỉ bảo vệ an toàn?
Yêu cầu chứng nhận: yêu cầu nhà cung cấp cung cấp báo cáo thử nghiệm (fire-rating, Euroclass/UL/ASTM) và hồ sơ vật liệu.
Kiểm tra tương thích môi trường: ngoài trời/ăn mòn/độ ẩm cao → ưu inox + vật liệu cách nhiệt vô cơ.
Lập kế hoạch bảo trì: đưa kiểm tra lớp phủ, keo, seals vào lịch bảo trì PCCC hàng năm.
Thị trường vật liệu chống cháy cho vỏ tủ PCCC đang chuyển dịch từ “chỉ là tôn/inox” sang các hệ tích hợp: vật liệu lõi vô cơ (rockwool), panel chịu lửa, lớp phủ intumescent và phụ kiện firestop chuyên dụng. Việc lựa chọn cần dựa trên mục tiêu thời gian chịu lửa, môi trường hoạt động, chi phí đầu tư và yêu cầu chứng nhận. Với các công trình trọng yếu, đầu tư vào panel/lõi khoáng có thể mang lại an toàn lâu dài; với nâng cấp nhanh cho tủ hiện hữu, intumescent + firestop là giải pháp hiệu quả.
CÔNG TY TNHH KỸ THUẬT AN LẠC chúng tôi chuyên sản xuất các loại vỏ tủ điện, tủ điện inox, tủ cứu hỏa, thang máng cáp theo bản vẽ thiết kế đảm bảo chất lượng. Để được tư vấn từng sản phẩm, quý khách vui lòng liên hệ với chúng tôi:
Hotline: 0868338323
Email: tudienanlac@gmail.com
Website: https://tudienanlac.com
