Trong bất kỳ hệ thống điện công nghiệp nào, cầu chì (Fuse) luôn được xem là thiết bị bảo vệ tuyến đầu – có nhiệm vụ ngắt mạch khi dòng điện vượt quá giới hạn cho phép. Nhờ đó, cầu chì giúp phòng tránh chập cháy, hư hại thiết bị và tai nạn điện, đảm bảo an toàn cho người vận hành cũng như toàn bộ hệ thống.
Cầu chì hoạt động dựa trên nguyên lý nóng chảy dây dẫn bên trong khi dòng điện tăng cao, từ đó ngắt mạch tức thời, cắt đứt nguồn điện và bảo vệ tải phía sau.
Tùy theo mức điện áp, ứng dụng và kết cấu, cầu chì công nghiệp được chia thành nhiều loại phổ biến như sau:
Điện áp định mức: dưới 1000V.
Ứng dụng: tủ điện phân phối, mạch điều khiển, hệ thống động lực trong nhà xưởng.
Đặc điểm: giá thành rẻ, dễ thay thế, bảo vệ tốt cho tải nhỏ và trung bình.
Ví dụ: Cầu chì ống, cầu chì hộp, cầu chì sứ kiểu BS, cầu chì NH.
Điện áp định mức: từ 1kV đến 36kV hoặc hơn.
Ứng dụng: bảo vệ máy biến áp, thiết bị trung thế, tủ RMU, trạm biến áp.
Đặc điểm: cấu trúc chắc chắn, thường làm bằng sứ chịu nhiệt cao, có khả năng cắt dòng ngắn mạch lớn.
Ví dụ: Cầu chì HRC (High Rupturing Capacity Fuse), cầu chì dropout (cầu chì tự rơi).
Nguyên lý: sử dụng ống sứ hoặc vật liệu composite chứa cát thạch anh, khi đứt sẽ hấp thụ năng lượng hồ quang, ngăn cháy nổ.
Ưu điểm: độ an toàn và khả năng dập hồ quang cao, dùng rộng rãi trong hệ thống công nghiệp.
Kết cấu: hình trụ nhỏ gọn, hai đầu có nắp kim loại.
Ứng dụng: bảng mạch điện tử, tủ điều khiển, thiết bị công nghiệp nhẹ.
Ưu điểm: dễ thay thế, kích thước nhỏ, chi phí thấp.
Ứng dụng: trên đường dây trung thế, lắp ngoài trời.
Cơ chế: khi dòng điện quá tải, cầu chì sẽ “rơi” khỏi giá đỡ, báo hiệu vị trí sự cố rõ ràng.
Ưu điểm: an toàn khi thao tác, dễ nhận biết tình trạng hư hỏng.
Khi lựa chọn cầu chì cho hệ thống điện công nghiệp, kỹ sư cần lưu ý các yếu tố sau:
Điện áp định mức (Rated Voltage)
Dòng điện định mức (Rated Current)
Khả năng cắt (Breaking Capacity)
Tốc độ tác động (Fast/Slow-blow)
Điều kiện môi trường và kiểu lắp đặt
Một cầu chì được chọn đúng thông số sẽ giúp tối ưu hiệu suất bảo vệ và kéo dài tuổi thọ thiết bị điện.
Hiện nay, các nhà sản xuất đang phát triển cầu chì vật liệu composite chịu nhiệt cao, kích thước nhỏ gọn và khả năng tái thiết lập trạng thái bảo vệ (Resettable Fuse – PTC). Ngoài ra, các cầu chì thông minh tích hợp cảm biến nhiệt và giám sát từ xa đang dần được ứng dụng trong các hệ thống tự động hóa nhà máy và tủ điện công nghiệp thông minh (Smart Panel).
Cầu chì tuy là một thiết bị nhỏ bé, nhưng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc bảo vệ và duy trì hoạt động ổn định của hệ thống điện công nghiệp. Việc hiểu rõ các loại cầu chì và lựa chọn đúng chủng loại sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro, tiết kiệm chi phí và đảm bảo an toàn lâu dài cho toàn bộ dây chuyền sản xuất.
CÔNG TY TNHH KỸ THUẬT AN LẠC chúng tôi chuyên sản xuất các loại vỏ tủ điện, tủ điện inox, tủ cứu hỏa, thang máng cáp theo bản vẽ thiết kế đảm bảo chất lượng. Để được tư vấn từng sản phẩm, quý khách vui lòng liên hệ với chúng tôi:
Hotline: 0868338323
Email: tudienanlac@gmail.com
Website: https://tudienanlac.com
